Jesień to pora roku, która niesie ze sobą subtelne, ale zauważalne zmiany – mniej światła słonecznego, krótsze dni i chłodniejsze temperatury. Dla wielu osób oznacza to większą podatność na stres, zmęczenie i tzw. jesienną chandrę – sezonowe obniżenie nastroju, które może wpłynąć na codzienne funkcjonowanie i samopoczucie. Jak w tych trudniejszych chwilach naturalnie wesprzeć ciało i umysł? Coraz więcej badań potwierdza, że picie herbaty, szczególnie zawierającej właściwe składniki, może pomóc łagodzić napięcie i stres. Dowiedz się więcej i znajdź herbatę, która ukoi Twoje zmysły!
Jesienna chandra i stres – jak sobie radzić naturalnie?
Jesień sprzyja powstawaniu napięcia i uczucia zmęczenia. Obniżenie poziomu światła dziennego wpływa na działanie układu nerwowego i hormonalnego, zmniejszając produkcję neuroprzekaźników takich jak serotonina czy dopamina, które odpowiadają za dobre samopoczucie. Wzrost poziomu kortyzolu – znanego jako hormon stresu – potęguje uczucie napięcia i niepokoju[1].
Naturalne sposoby radzenia sobie ze stresem, takie jak aktywność fizyczna, techniki relaksacyjne czy odpowiednia dieta, są w tym czasie szczególnie ważne[2]. Wśród nich wyłania się rola codziennych rytuałów, które niosą ukojenie i relaks — jednym z nich jest picie herbaty, która może być nie tylko przyjemnością, ale i wsparciem dla układu nerwowego[3].
Herbata na stres i nerwy – jakie składniki działają najlepiej?
Herbaty z odpowiednio dobranymi ziołami i owocami wykazują działanie uspokajające i redukujące objawy stresu. Najbardziej skuteczne składniki to:
- melisa (melissa officinalis) – pomaga zmniejszyć uczucie lęku i napięcia nerwowego. Poprawia także jakość snu, ułatwiając zasypianie i spokojny sen. Badania kliniczne potwierdzają, że stosowanie melisy może prowadzić do istotnego zmniejszenia objawów stresu, lęku oraz poprawy samopoczucia psychicznego i emocjonalnego[4];
- rumianek (matricaria chamomilla) – to tradycyjny środek stosowany na stres i bezsenność, którego działanie na układ nerwowy jest potwierdzone badaniami naukowymi. Substancje obecne w rumianku wykazują pomagają zmniejszyć lęk i napięcie nerwowe, a także poprawiają jakość snu, wspierając procesy relaksacji i regeneracji organizmu. Dzięki temu rumianek jest skutecznym naturalnym wsparciem dla układu nerwowego, szczególnie w okresach zwiększonego stresu[5];
- lawenda (lavandula angustifolia) – jej wyciągi i napary wykazują efekt przeciwlękowy i relaksujący. Lawenda wspiera redukcję napięcia, a jej zapach może obniżać poziom kortyzolu, hormonu stresu, wspierając uspokojenie i poprawę nastroju[6];
- werbena cytrynowa (aloysia citrodora) – może znacząco zmniejszać odczuwanie stresu oraz poprawiają jakość snu. Efekty te są związane z obniżeniem poziomu kortyzolu, hormonu stresu, oraz działaniem przeciwlękowym[7];
- cynamon (cinnamomum verum) – również wykazuje działanie przeciwlękowe i antystresowe. Spożywanie cynamonu może redukować odpowiedź na stres, co przekłada się na poprawę samopoczucia[8]. Cynamon świetnie sprawdza się jako dodatek do jesiennych naparów oraz kojących, rozgrzewających herbat;
Cynamon – co to za przyprawa i dlaczego warto się z nią zaprzyjaźnić >>
- bergamotka (citrus bergamia) znana jest jako dodatek do herbaty Earl Grey, jednak mało kto wie, że jest szeroko stosowana w aromaterapii, a badania potwierdzają jej zdolność do redukcji stresu, lęku oraz poprawy nastroju i jakości snu. Działa uspokajająco poprzez poziomu kortyzolu, hormonu stresu[9,10].
Earl Grey – co to za herbata i dlaczego warto po nią sięgnąć? >>
Ponadto sama herbata (liście camellia sinensis) także wspiera układ nerwowy na różne sposoby, dostarczając organizmowi substancji, które poprawiają funkcjonowanie mózgu, poprawiają nastrój i pomagają w redukcji stresu:
- czarna herbata może mieć działanie przeciwlękowe i wspierać zdrowie psychiczne, redukując odczuwanie stresu i poprawiając samopoczucie. Związki zawarte w czarnej herbacie, działają na układ dopaminergiczny w mózgu, co sprzyja zmniejszeniu lęku i napięcia emocjonalnego[11]. Istnieją badania pokazują, że regularne spożywanie czarnej herbaty jest powiązane z mniejszym ryzykiem wystąpienia zaburzeń lękowych i depresji[12].
- zielona herbata wykazuje działanie neuroprotekcyjne, antydepresyjne oraz wspomagające wzrost komórek nerwowych i poprawę funkcji poznawczych, m.in. dzięki wysokiej zawartości antyoksydantów i L-teaniny, która sprzyja relaksacji bez uczucia senności[3];
- biała herbata może wpływać na układ nerwowy przede wszystkim dzięki wysokiej zawartości antyoksydantów, które chronią komórki nerwowe przed stresem oksydacyjnym i uszkodzeniami[13]. Dzięki temu pomaga w ochronie mózgu przed procesami starzenia i wspiera jego funkcje poznawcze[14];
czerwona herbata pu-erh również wykazuje korzystne działanie na układ nerwowy. Zawiera antyoksydanty i polifenole, które wspierają zdrowie mózgu i poprawę funkcji poznawczych, a także związki uspokajające, które pomagają redukować stres i napięcie nerwowe. Jej działanie relaksujące jest jednak nieco łagodniejsze w porównaniu do białej czy zielonej herbaty. Badania wskazują, że picie czerwonej herbaty może wspierać równowagę emocjonalną i sprzyjać poprawie nastroju poprzez modulowanie poziomu neuroprzekaźników, co przekłada się na lepszą odporność na stres[15,16].
Chcesz wiedzieć więcej o różnych rodzajach herbat – sprawdź, czym się różnią >>
Wygodne gotowe mieszanki, takie jak:
- - rumianek Dilmah Camomile Flowers,
- - werbena cytrynowa Dilmah Lemon Verbena,
- - zielona herbata cejlońska z naturalnymi dodatkami (m.in. cynamonem, imbirem i moringą) inspirowana Ajurwedą Dilmah Arana Recover,
- - pełna antyoksydantów czarna herbata cejlońska z naturalnymi dodatkami (m.in.cynamonem, moringą i kurkumą) inspirowana Ajurwedą Dilmah Arana Youth,
- - rozpieszczający korzennym aromatem Dilmah Cinnamon,
- - otulający i rozgrzewający Dilmah Warming Earl Grey,
- - subtelny Earl Grey z bergamotką i wanilią Dilmah Earl Grey & Vanilla,
- - napar z bergamotką Dilmah Bergamot Orange, Peppermint & Lemon,
- - kojący Earl Grey z bergamotką i lawendą Dilmah Earl Grey with Lavender
łączą te składniki w harmonijnych kompozycjach, odpowiadając na potrzeby codziennego relaksu, równowagi, wypoczynku i wyciszenia.
Herbata na uspokojenie nerwów – codzienny rytuał odprężenia
Sam rytuał parzenia herbaty ma działanie terapeutyczne. Powolne i świadome przygotowanie napoju, jego aromat i smak, a także chwila zatrzymania się w ciągu dnia, sprzyjają odprężeniu i redukcji napięcia. Współczesne badania wskazują, że takie rytuały mogą znacząco obniżyć poziom stresu i poprawić nastrój[17].
Wieczór z filiżanką łagodnej herbaty ziołowej lub herbaty bezkofeinowej pozwala wyciszyć się przed snem, co jest niezwykle ważne w okresie jesienno-zimowym, gdy często pojawiają się zaburzenia snu.
Jak wybrać najlepszą herbatę na stres?
Wybierając herbatę na stres i nerwy, warto zwrócić uwagę na skład i jakość mieszanki. Produkty dostępne na herbataikawa.pl to naturalne, starannie skomponowane mieszanki herbat, ziół i owoców o udokumentowanym działaniu. Kluczowe jest również odpowiednie parzenie naparu oraz regularne tworzenie rytuału, który będzie wspierał równowagę psychiczną i fizyczną.
Czy wiesz, jak prawidłowo parzyć herbatę? >>
Warto jednak pamiętać, że picie herbaty lub naparu powinno być przyjemnością – dlatego relaksująca kompozycja powinna Ci smakować, cudownie pachnieć i sprawiać, że poczujesz, że się tobą zaopiekowano. Warto porozpieszczać samego siebie, by po całym dniu nagrodzić swoje ciało i umysł za całą ciężką pracę, którą wykonało. Znajdź więc idealną herbatę dla siebie!
Źródła:
- Timing of light exposure affects mood and brain circuits - PMC
- Jesienna chandra dotyka jedną trzecią Polaków. Spacery, kreatywne hobby i bliscy „lekarstwem" na tę przypadłość | Gazeta Pomorska
- Green Tea, A Medicinal Food with Promising Neurological Benefits - PMC
- Clinical Efficacy and Tolerability of Lemon Balm (Melissa officinalis L.) in Psychological Well-Being: A Review - PMC
- The Effect of Oral Chamomile on Anxiety: A Systematic Review of Clinical Trials - PMC
- The effect of lavender herbal tea on the anxiety and depression of the elderly: A randomized clinical trial - ScienceDirect
- https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8747367/
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2352013225000547
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37625623/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21105176/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30806570/
- https://www.orthomedico.jp/pdf/PressRelease_2306-1.pdf
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21698507/
- https://www.cambridge.org/core/journals/british-journal-of-nutrition/article/daily-consumption-of-white-tea-camellia-sinensis-l-improves-the-cerebral-cortex-metabolic-and-oxidative-profile-in-prediabetic-wistar-rats/999407925611DC30995D3DA442CDBE19
- https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5533841/
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1756464623002694
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17013636/